کلیسا چیست ؟

کلیساها از اماکن مذهبی خاص مسیحیان است، که مراسم عبادی، دینی و اجتماعی خود را به ویژه  مراسم عقد، ازدواج و تولد و اعیاد مربوط به حضرت ٔ در روزهای یکشنبه در آنجا برگزار می کنند. کلیه ت های مذهبی ــ ادیان ّ دین مبین اسلام در ایران، اقلی ٔ مسیح    در این محل ها انجام می شود. با اشاعه زرتشتی، کلیمی و مسیحی محدودیتی برای برپایی مراسم مذهبی خودپیدا نکردند.

کلیساهای مسیحی به سبک خاصی ساخته شده است. مهم ترین ویژگی کلیساها گنبد مخروطی شکل و جهت شرقی ــ غربی ساختمان آن می باشد. محراب کلیسا در بخش شرقی آن قرار دارد. محراب از صحن داخل کلیسا مرتفع تر است.

کلیساهای مسیحیان ایران را می توان به سه گروه تقسیم کرد:

چهاردهم ٔ الف) کلیساهایی که پیش از سده میلادی ساخته شده اند. ب) کلیساهای ساخته شده در روزگار صفویه. ج) کلیساهای ساخته شده در سده های 91 و02 میلادی. الف) کلیساهای مربوط به پیش از سدۀ چهاردهم میلادی: بیشتر در آذربایجان قرار دارند. این کلیساها با سنگ ساخته شده اند. قدیمی ترین کلیسای ایرانیان مسیحی، قره کلیسا س) در 51 کیلومتری ماکو است، ّ(تادئوس مقد ششم میلادی ساخته شده است. به ٔکه در سده سبب دفن یکی از حواریون حضرت مسیح در این کلیسا، این مکان نزد مسیحیان بسیار محترم است و هر سال در فصل تابستان و در روز معینی، مسیحیان از سراسر جهان به زیارت آن می آیند.

ب) کلیساهای دورۀ صفویه:

بیشتر در اصفهان قرار دارند و با ترکیبی از مصالح خشت، آجر و سنگ بنا شده ر است. نماهای ّو گنبد آنها گرد و مدو خارجی آنها دارای قاب بندی هایی به  خانه های اصفهان است. هنرمندان ٔشیوه ارمنی اصفهان تحت تأثیر هنر مسیحی  و ایرانی و با الهام از سبک های اروپایی و اشی های بسیار ّ به خصوص ایتالیایی، نق زیبایی را با موضوعات برگرفته از انجیل بر روی دیوارهای کلیساهای اصفهان ترسیم کردند .

معماران مسیحی جلفای اصفهان با تطبیق هنر معماری خود با شرایط خاص سیاسی دوران صفوی و  نظر اصول
کلیساها را از ٔ ویژگی های اقلیمی محل، دست به خلق شاهکارهای بی همتایی زدند. آنان کلیه مذهبی و پلان منطبق با کلیساهای ارمنستان و از نظر شکل خارجی نما، هماهنگ با معماری ایرانی بنا  آن را در هیچ کجای دنیا نمی توان دید ،نهادند. این تلفیق، بناهای منحصر به فردی پدید آورد. که نمونه از نمونه کلیساهای جلفای اصفهان، کلیسای استپانوس مقدس می باشد. کلیسای وانک از دیگر   ٔکلیساهای اصفهان به دلیل افزوده شدن فضاهایی به آن، به منزله موزه و کتابخانه نیز مورد استفاده قرار میگیرند.

ج)کلیساهای ساخته شده در سده های نوزدهم و بیستم میلادی درایران:

دارای گنبدی تیز  آن ٔ و چند ضلعی هستند و با الهام از سبک معماری کلیساهای ارمنستان ساخته شده اند. که نمونه  ٔ کلیسای سرکیس مقدس در تهران می باشد .

از زمان تأسیس سازمان های دولتی حفظ و نگهداری آثار باستانی ایران، کلیه کلیساهای جلفای  میراث ملی کشور به حساب آمدند و در حال حاضر، همگی آنها تحت حفاظت ٔاصفهان نیز در زمره سازمان میراث فرهنگی قرار دارند.

ساخت کلیسا